Can dostları ile yaşayanlar bilir, onları mutsuz edecek en ufak sorun tüm ailenin sorunu olur; çünkü ailenin bir üyesidir onlar. Sağlık sorunları kadar eğitimleri, yemek alışkanlıkları ve psikolojik durumları tıpkı biz insanlar gibi değerlendirilir. Biz Michael ile tanışınca onların dünyası ile de tanıştık. Ortak kullandığımız ilaçlar bile varmış. Kısacası; bu dünya sadece bize ait değilmiş!
Bir evcil hayvanınız olduğu zaman ilk işiniz her alanda olduğu gibi mesleki anlamda güvenilir, işini seven veteriner hekim arayışıdır. Onların ruhlarını anlayabilmek de ayrı bir uzmanlık alanıdır. Hatta onları anlamak; konuşabilen, derdini anlatan, tek tip fizyolojik yapıya sahip olan insanoğlundan daha zor bana göre.
Bu söyleşimi Michael'ın üniversitede klinik çalışmalar yapan akademisyen veteriner hekimi Kağan Ayanoğlu (Smart Veteriner Klinik) ile yapmak istedim. Birçoğumuzun aklına takılan konuları Kağan Bey'e sordum.
- Peteğin Keyif Dükkanı: Hayatı beraber paylaştığımız evcil hayvanlarımız ile ilgili ev içinde en çok hangi konularda dikkatli olmalıyız?
Kağan Ayanoğlu: Evimizde beraber yaşadığımız evcil hayvanlarımızı ailenin bir ferdi gibi değerlendirmek gerekir. Zaten hepimiz evcil hayvanlarımızdan bahsederken oğlum, kızım diye bahsetmiyormuyuz? Durum böyle iken hem psikolojik açıdan, hem de sağlık açısından niçin farklı bir tutum içinde olalım ki?
Bir veteriner hekim ve bu alanda uzun yıllar eğitim vermiş bir akademisyen olarak, önce sağlık açısından dikkat etmemiz gereken konulardan bahsetmek isterim.
Her zaman önceliğimiz aile fertlerinin sağlığıdır. Bu durumda, yeni edindiğimiz hayvanımızı önce sağlık kontrolüne götürmeliyiz. Hepimizin bildiği gibi, parazit ilaçlamaları ve koruyucu aşılamaları periyodik olarak yapılmalı. Bu konu hem bizlerin, hem de evcil dostumuzun sağlığı için önceliklidir. Tüm hayvan dostlarının bu konuyu zaten bildiğini varsayarak uzun uzun anlatmaya gerek duymuyorum.
Sonraki aşama yaşam konforu olmalı. Dostlarımızın beslenme ve kozmetik bakımına da özen göstermeliyiz. Bu konuda en sık karşılaşılan sorulardan birisi “acaba hayvanıma ev yemeği vermelimiyim” sorusudur. Evet, kontrollü olmak kaydıyla ev yemeği verebilirsiniz. Fakat burada dikkat edilmesi gereken hususlar var. Bunlardan bazılarını sıralamam gerekir ise;
Tüm yemeklerimiz hayvanlarımız için uygun değildir. Evcil dostlarınıza her yediğinizi vermeyiniz.
Bazı hayvanlarda (Kanatlılar, kedi, köpek) yemeklerimizdeki şeker ve tuz miktarına bağlı rahatsızlıklar oluşabilir.
Yemek masası hayvanlarımız için bir alışkanlık haline getirilmemelidir.
Kedi ve köpekler gibi etçil canlılar, fizyolojileri gereği hazırlanmış gıdalar (uygun mamalar) dışında gıdalar ile uzun süre beslenmemelidir.
Örneğin kanatlı hayvanlarda tuzlu insan gıdaları sakıncalı iken, kedi, köpek gibi hayvanlarda ise genellikle şekerli gıdalar sıkıntı yaratır. Evcil dostumuz seviyor diye, ona, sürekli istediği insan gıdasını verirseniz, bir süre sonra rahatsızlıklar baş gösterebilir.
Kozmetik konusuna da kısaca değinelim. Bilirsiniz, 21 Mart’tan sonra gündüzler gecelerden daha uzundur ve Mart ayı artık kışın bittiği aydır. Bu nedenle evcil dostlarımız bu aydan itibaren tüy dökümüne girer ve kışlık elbiselerini çıkarmaya başlarlar. Bu durum, evimizde tüy fırtınalarına neden olduğu gibi, dostlarımız içinde sıkıntılı bir süreçtir. Sürekli yalayarak zayıflayan tüyleri atmaya çalışırlar. Aşırı tüy dökümü döneminde, tüy topakları barsak tıkanmalarına varan sorunlara yol açabilir. Bu dönemi hafif geçiren hayvanlarda ise kusma ve kabızlık görülür. Bu durumdan kurtulmak için Mart sonunda tıraş işlemi ihmal edilmemeli, onlarında baharlık elbiseleri giymelerine yardımcı olunmalıdır. Yeni çıkacak tüyler sağlam ve sağlıklı olduğunda, tüy dökülmesi de minimum seviyeye iner.
Peteğin Keyif Dükkanı: Can dostlarımızın bahar yaz aylarında karşılaşacakları hastalıklar nelerdir, nelere dikkat etmeliyiz?
Kağan Ayanoğlu: En sık karşılaşılan sorun paraziter hastalıklardır. Örneğin, Mayıs ve ekim ayları arasında gün batımından gün doğumuna kadar geçen sürede (akşam saatleri) tatarcık diye bilinen sinek türü kan emerek beslenir. Bu nedenle evcil dostlarımıza (Köpeklerde) leishmania hastalığını bulaştırabilirler. Bu sinekler deltametrin emdirilmiş tasma kullanıldığında rahatsız olduğundan bu risk %95 oranında ortadan kalkar. Bilindiği üzere bu aylarda kenelerde ortalığa çıkmaya başlar. Kene, bit, pire gibi dış parazitlerden korunmak için, dışarı çıkan hayvanlarda 60 günlük periyotlar ile veteriner hekiminize uğrayıp kontrol ve ilaç uygulaması yaptırmanız gerekir. Bahar aylarında dikkat edilecek konular tıraş ve paraziter hastalıklardan korunmadır. Yaz aylarında ise hayvanlarınızı kesinlikle uzun süre doğrudan güneş ışığına maruz kalacak şekilde bağlamamanız ve sınırsız su tüketimine imkân sağlamanız gerekir. Ayrıca, yaz aylarında su ihtiyacının, sokak hayvanlarında da arttığını ve hayati olduğunu unutmayarak, onlar içinde bir tas su bırakmanızı rica ediyorum.
Peteğin Keyif Dükkanı: Evcil hayvanlarımıza eğitim, disiplin verme konusunda sınırlarımız ne olmalıdır? Bu konuda aşırı sevgi, şefkat göstermek ne gibi sıkıntılar doğurur?
Kağan Ayanoğlu: Sevgi ve şefkat hiçbir zaman sıkıntı doğurmaz. Sevgi ve şefkat her canlının temel ihtiyacıdır. Hiçbir canlıya sevgi ve şefkat göstermeden disiplin uygulayamazsınız. Uygulasanız da, başarılı olamazsınız. Bu nedenle bu konuda kitap ve yayınları okuyarak dengeyi kurabilirsiniz. Burada eğitimden kastım “çiş” eğitimi değil tabi ki. “Çiş” konusu genellikle en basit öğrenilen bir alışkanlıktır. Eğer tuvalet eğitimi almış bir pet dostunuz bu konuda beklenmedik hatalar yapıyorsa, bu onun tuvalet eğitimini unuttuğundan değil (asla unutulmaz) psikolojik, nörolojik ya da fizyolojik bir rahatsızlığı olduğunu gösterir. Uzman bir hekimle görüşerek yardım alabilirsiniz. Eğitim demek, köpeğinizin tasmasını çekiştirmeden yürümesi, sağınızdan ya da solunuzdan komutunuz üzerine yürümesi, komutla bekleyebilmesi, yani kısaca oyunları kuralı ile oynayabilmesidir. Tabi ki ileri aşama eğitimle, köpekler resmi görevler bile alabiliyor.
Peteğin Keyif Dükkanı: Blog okuyucalarım için verdiğiniz bilgilere çok teşekkür ederim Kağan Bey.
Smart Veteriner Kliniği
Keyif Dolu Günleriniz Olsun
Petek Uluğ
